De eerste week van januari is voor velen hét moment om goede voornemens werkelijkheid te laten worden. Meer groente eten, vaker naar buiten, sporten integreren in de weekplanning, wat liever zijn voor jezelf en de mensen om je heen. En ook in diezelfde maand januari lopen veel mensen er alweer tegenaan hoe moeilijk het is om deze goede voornemens vol te houden. Een reden waarom een grote groep mensen al niet eens meer begint aan die goede voornemens. Jezelf en je gedrag veranderen is niet makkelijk. Dit gaat ook niet ineens, maar beter in kleine stapjes. Het is een proces van bewustwording, andere keuzes maken en nieuw gedrag uitproberen, met vallen en opstaan. Want als zo’n goed voornemen na een paar dagen of weken toch ineens moeilijk vol te houden blijkt, de weg naar de sportschool steeds verder lijkt, dat dagelijks rondje wandelen ineens niet meer zo’n goed idee en je voor je het weet alweer iets onaardigs hebt gezegd over een ander, denk je misschien al gauw dat je hebt gefaald. Toch is het goede voornemen niet mislukt, het is je gewoon even niet gelukt dat moment, die dag of deze week.
Eén van de kernprincipes van Mindfulness is dat je steeds weer opnieuw mag beginnen.. Wanneer je die ene dag toch voor die pizza hebt gekozen terwijl je je eigenlijk voorgenomen had om verse groenten te bereiden, kun je hier even bij stilstaan, je ogen sluiten, kijken naar wat voor gedachten en emoties het bij je oproept dat je je voornemen niet hebt nageleefd. Opmerken welke oordelen je hier over hebt en of je misschien neigt naar boos worden op jezelf of opgeven. Vervolgens kun je er voor kiezen het de volgende maaltijd, of de volgende dag anders te doen, opnieuw te proberen. Eventuele strenge gedachten en negatieve gevoelens mag je compassievol benaderen: je merk ze op, maar je kiest ervoor niet mee te gaan in het verhaal dat je geest op dat moment over jou, over de situatie vertelt. Je bekijkt zo alles van een afstandje en begint weer opnieuw.
Mijn goede voornemen voor januari was dertig dagen lang elke dag een half uur yoga beoefenen voor het ontbijt. Ik wilde dit ten minste dertig dagen volhouden en ervaren of het na die dertig dagen een gewoonte geworden zou zijn. Maar elke ochtend yoga, dat lukte natuurlijk ook wel eens niet en ook mijn geest kwam met een verhaal over ‘het mislukte voornemen’. Er kwamen allerlei verklaringen voorbij waarom het mij die ene dag niet lukte, mijn geest bedacht excuses die ik eventueel naar de buitenwereld kon uitspreken over waarom het niet lukte mijn voornemen uit te voeren. Excuses die mijn geest bedacht, om niet te hoeven voelen dat ik ervan baalde dat ik op dag vijftien te moe was om een half uur yoga te doen terwijl ik toch vastberaden was de dertig dagen vol te maken. Uiteindelijk bedacht ik mij dat ik steeds weer opnieuw mag beginnen en ondertussen compassievol mag zijn met wat ik ervaar aan gevoelens en gedachten op dat moment. Mijn dertig dagen yoga waren niet mislukt, het voornemen was er nog steeds. De volgende dag begon ik dus weer opnieuw, of anders gezegd… ik pakte de draad weer op.
Vorige week, op 22 januari overleed Thich Nhat Hanh, een bekende Boeddhistische Monnik en vredesactivist uit Vietnam die als banneling een groot deel van zijn leven in Frankrijk gewoond heeft. Hier stichtte hij ‘Plum Village’, een boeddhistische gemeenschap waar mensen van over de hele wereld verblijven om Mindfulness te beoefenen. Net als vele andere Mindfulnesstrainers heb ook ik een aantal van zijn boeken in de kast staan. Deze week bladerde ik nog eens door het boek ‘ Stilte, luisteren in een wereld van lawaai’ en kwam een korte tekst tegen die Thich Nhat Hanh als jonge novice uit zijn hoofd moest leren. Een naar mijn idee heel bruikbare tekst om je eraan te herinneren dat je steeds weer opnieuw mag beginnen, of de draad weer op kan pakken:
Ik word wakker en glimlach,
24 gloednieuwe uren liggen voor me.
Ik neem me voor ieder moment volledig te leven
en alles wat is met mededogen te bekijken.
Thich Nhat Hanh